Yeşil sahada yiten canlar

BU YAZI İLK OLARAK EVRENSEL GAZETESİ'NDE YAYINLANMIŞTIR.

Bir sporcu daha kalp krizi sonucu hayata gözlerini yumdu. Espanyol’lu Daniel Jarque, henüz 26 yaşındaydı. Her sporcu ölümünde temcit pilavı gibi aynı eleştirileri öne sürmek kimilerine fırsatçılık gibi gelebilir. Fakat insanın yaşama hakkı özgürlüklerin en önde gelenidir ve bunu tehdit eden her dayatmaya karşı var gücümüzle çalışmak bizim, her şeyden önce namus borcumuzdur.

Günümüzde sporcu, uğraşı endüstrileştiği ölçüde çalışma şartları ağırlaşan bir emekçidir. Yeteneğinin nadideliği tutarında kazandığı para ve şöhret artar. Buna mukabil bu maddi ve manevi kazanç beraberinde zorlu yükümlülükler de getirir: vücudun ve özel hayatın metalaştırılması ve sömürülmesi gibi. “Gösteri toplumu” yarattığı ve ayrıcalıklarla donattığı yıldızlarının tüm benliklerini satın alır ve onların para getiren özelliklerini iliklerine kadar sömürür. 30’una gelmiş birçok sporcuya ihtiyar gözüyle bakılması biraz da ilk gençliğinden bu yana mesleğinde başarılı olabilmek adına inanılmaz bir efor harcamasından ileri gelir. Bugün rekabetçi sporların genetiğine yerleştirilen ve sadece kazanmak üzerine inşa edilen spor ahlakı, atletleri gitgide daha hırslı ve daha başarılı yapmaktadır. Fakat bir sporcuda bulunması gereken öncelikli özellikler olan erdemliliğin, rakibe saygının ve onurun da aynı oranda azaldığını gözlemliyoruz. İşte daha geçen hafta Orlando Magic’li Rashard Lewis steroid kullandığı gerekçesiyle doping cezası aldı. Daha öncesinde Cleveland Cavaliers’lı LeBron James, kaybettikten sonra rakibin elini sıkmayı anlamsız bulduğunu ve bunun bir “kazanan”’a yakışmayacağını belirtti. Rekabetçi sporlara enjekte edilen yüzde yüz kazanma üzerine kurulu, hayatta kalmacı tavrın sporcuları daha amansız bir rekabete ve “galibiyete giden yolda herşey mübahtır“ tarzı makyavelist bir bakış açısına ittiği muhakkaktır. Ve tüm bu vahşi bakış açısından bize kalanlar işte bunlar: genç yaşta aşırı yüklemelerle iflas eden vücutlar, kalp krizleri, ölümler, erken emeklilik, doping skandalları ve sporda Makyavelizm.

Sporcular, özellikle büyük paralar kazanan sporcular, edindikleri maddiyatı sessizlikleriyle teminat altına almış gibi gözükmektedirler. Bugün Türkiye’de halen bir sporcu sendikası yok. Aynı ülkede saat 19:30’da, 40 derece altında futbol maçları oynatılıyor sırf yayıncı kuruluşun reyting kaygılarını giderebilmek adına. Soruyorum size; Pazar günkü Gaziantepspor-Galatasaray maçında, özellikle son 10 senede çok sık yaşadığımız kalp krizine bağlı sporcu ölümlerinden biri gerçekleşseydi bunun sorumlusu kim olacaktı?

Belki bu soruyu yanlış ülkede soruyoruz ya da tam da sorulması gereken ülkede. İnsan hayatının en ucuza kapatıldığı coğrafyalardan birinde yaşıyoruz. Değil mi ki bugün Tuzla, sırf işverenlerin tembelliği, ihmalkârlığı ve kâr hırsı yüzünden bir korku filmi tersanesine dönüşmüştür. Değil mi ki cezaevlerimizde bakımı mümkün olmayan onlarca can herkesin gözü önünde ölüme terk edilmektedir. Parası yetmeyenin tedavi olamadığı, hastalıktan değil belki ama yoksulluktan ölüme mahkûm edildiği bir ülke değil mi burası? Kâğıttan bozma evleri her depremde yüzlerce can alan, mühendislik skandalı altyapıları her selde maddi manevi zarara yol açan bizim kentlerimiz, bizim politikacılarımız, bizim iş adamlarımız değil mi?

O halde paragrafın başındaki cümleyi yeniden hatırlamalı. İnsan hayatının bu kadar ucuz olduğu ülkemiz, bu soruları sormanın, eksikleri sorgulamanın, suçluları yargılamanın tam da yeridir. Ve tekrar ediyorum: bu, bir spor gazetecisinin namus borcudur. Digitürk ve Türkiye Futbol Federasyonu, sonucunda talihsiz hiçbir olay yaşanmamasına rağmen Gaziantepspor-Galatasaray maçını neden 19:30’da oynattığının hesabını vermelidir. Çünkü emin olun daha önce Marc Vivien Foe, Miklos Feher, Antonio Puerta, Phil O’Donnel gibi maç sırasında kalp krizi geçirerek kaybettiğimiz isimlerin başına gelen talihsizliklerin Pazar günü yaşanmaması işten bile değildi.